Dyrektywa Omnibus Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej wymusza na przedsiębiorcach pewne zmiany w kwestii przeprowadzania akcji promocyjnych przy sprzedaży detalicznej. Nowe przepisy mają na celu zniwelowanie nieuczciwych praktyk stosowanych przez sprzedawców przy okazji dużych akcji promocyjnych takich jak „Black Friday” lub „Cyber Monday”.
Co na celu miała dyrektywa Omnibus i co oznacza dla konsumenta?
Duża część przedsiębiorców prowadzących sklepy, zarówno sklepy internetowe (e-commerce), jak i te stacjonarne, w przeciągu kilku tygodni lub miesięcy przed planowaną dużą obniżką cen, zwiększała ceny produktów lub usług i następnie towary i usługi przeceniała w taki sposób, że cena po promocji była taka sama jak cena sprzed wcześniejszego podwyższenia ceny, lub nawet wyższa. Taka praktyka znacznie godziła w interes konsumentów i Parlament Europejski zdecydował się ukrócić ten proceder.
Jak Dyrektywa Omnibus wpłynie na działalność przedsiębiorców?
Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej, znana powszechnie, jako Dyrektywa Omnibus, określa, że w przypadku każdej obniżki cen, sprzedający jest zobowiązany do podania wcześniejszej ceny sprzed obniżki, która obowiązywała przed promocją. Ponadto cena ta ma być najniższą ceną danego produktu w okresie nie krótszym niż 30 dni przed wprowadzeniem obniżki.
Oznaczałoby to, że sprzedawca musi przykładać dużo więcej wagi do ogłoszeń promocyjnych. Cena zawarta na promocyjnym ogłoszeniu produktu musi zawierać nową cenę, tzn. cenę po obniżce i wcześniejszą cenę, tzn. cenę, która obowiązywała przed obniżką, a jednocześnie jest najniższą ceną za dany produkt w okresie nie krótszym niż 30 dni.
Takie restrykcje rzeczywiście mogą mieć możliwość zniwelowania praktyki nieuczciwego zwiększania cen przed planowaną akcją promocyjną. To jednak nie koniec ograniczeń nakładanych przez Parlament Europejski.
Dyrektywa Omnibus – obowiązek informowania o cenach
W jaki sposób przedsiębiorcy mają udzielać informacji o obniżonej cenie? Według dyrektywy UE, cena określana jako wcześniejsza, ma być najniższą ceną za produkt w ciągu ostatnich 30 dni. Zdarza się jednak, że produkt trafia na promocję zanim będzie znajdował się nawet 20 dni na rynku. W takim przypadku Parlament Europejski przyjmuje rozwiązanie, że wtedy wcześniejszą ceną za produkt jest najniższa cena oferowana za produkt od momentu wprowadzenia go na rynek.
Implementacja dyrektywy Omnibus – co w przypadku wielokrotnego obniżania ceny?
Pozostaje jeszcze jedna kwestia poruszana w tym akcie prawnym, która jednak nie została ściśle określona. W przypadku, gdy cena produktu zostanie obniżona kilka razy (np. o 10%, a następnie o 20%), to ceną wcześniejszą drugiej obniżki może być zarówno cena sprzed obniżki 10%, jak i cena już po obniżce.
Dowolność ma miejsce w przypadku, gdy między pierwszą, a druga obniżką nie minęło minimum 30 dni, ponieważ wtedy cena po obniżce 10% staję się najniższą ostatnią ceną na mocy art. 6a pkt 2 dyrektywy 98/6/WE i musi ona stanowić wcześniejszą cenę dla obniżki 20%.
O ile między obniżkami nie minęło 30 dni, Parlament Europejski pozostawia państwom członkowskim wolną rękę przy decydowaniu czy cena wcześniejsza drugiej obniżki będzie ceną sprzed pierwszej obniżki, czy będzie to cena już po pierwszej obniżce.
Nowe obowiązki przedsiębiorców – kiedy możemy spodziewać się efektów?
Dyrektywa UE Omnibus ma duże szanse na poprawienie sytuacji konsumentów podczas zakupów przecenionych produktów. W kwestii praktycznej stanowi szeroką materię i może dostarczyć powodów do rozmyślań. Warto pamiętać, że jest to akt, który ma służyć zwykłemu szaremu konsumentowi i ma potencjał do bycia bardzo pożytecznym, jednakże jeszcze musimy poczekać by móc korzystać z jego uroków.
Polska nadal nie wdrożyła w pełni postanowień dyrektywy, mimo że termin upłynął 28 maja 2022 r. Pocieszającą wiadomością jest to, że projekt ustawy implementacyjnej wpłynął do Sejmu 26 czerwca 2022 r.
Oznacza, że prace nad implementacją tego aktu trwają i wkrótce wejdzie ona do polskiego porządku prawnego.